#1 | #2 | IFFR#33 | #3 | #4 | #5 | #6 Munchen | #7 | #8 | #9 | #10 The Interviews | #11 | #12 Berlin | #13 Dresden | #14 | #15 | #16 Copenhagen | #17 IFFR | #18 Riga | #19 Conceptual Art | #20 The Swiss Issue | #21 Aktie! | #22 Rotterdam Art Map 1.0 | #23 Bruxelles | #24 Maasvlakte 2 | #25 Douala | #26 Rotterdam Art Map 2.0 | #27 Tbilisi | #28 Budget Cuts NL | #29 Italian Issue | #Side by Side | #30 Rotterdam Art Map 3.0 | #31 It’s Playtime | #32 Rennes Free Edition | #33 Rotterdam Art Map 4.0 | #34 Arnhem Art Map | #35 Existentialism | #36 Pascal Gielen | #37 The Swiss Issue revisited | #38 What Life Could Be | #39 The Void | #40 Over ziek zijn/On Being Ill | #41 Side by Side (2020-2021) | #42 Shelter for Daydreams | Colofon

Redactioneel
Witte rook! Nicolaus Schafhausen (wilde kunstenaar worden, en werd curator) is de nieuwe directeur van Witte de With. Hij is in 1965 in Düsseldorf geboren en was van ’95–’98 directeur van Künstlerhaus Stuttgart. Hij blijft ook directeur van het nieuw op te richten instituut Europäische Kunsthalle Köln. Kabouter Buttplug is in quarantaine op de binnenplaats van het Boijmans. (Het beeld De Verwoeste Stad van Zadkine moesten de Rotterdammers trouwens ook niet.) Op Rotterdam TV kon je de onthulling zien; Van Caldenborgh klom op de rug van Opstelten omdat het roze doek scheurde en om de plug vast zat.
‘Sterven zonder subsidie’, en ‘Rotterdamse kunstscene komt nu naar buiten’, kopte de Volkskrant deze zomer. Onzin. Alsof er de afgelopen 20 jaar niets is gebeurd! Deze zomer stond in het licht van de Rotterdamse kunst en design. Sjarel Ex organiseerde in museum Boijmans ‘Project Rotterdam’, en alle Rotterdamse galeries en enkele kunstenaarsinitiatieven haakten vrolijk in. We hebben een indrukwekkende lijst van kunstenaars en ontwerpers van wie deze zomer werk was te zien. Het Thorbeckiaanse beginsel: kunst is geen regeringszaak. Kunst en Cultuur (lees culturele evenementen) als motor van de stad? Hulman, onze wethouder van Transport en Cultuur, spreekt over broeinesten en groeibriljanten. Als je je best doet word je beloond, de cijfers staan op pagina 5. Meedoen aan publieksevenementen zoals Wereld van de Witte de With en sociale kunstprojecten heeft niets met engagement van doen, maar: Kunst Bleibt Politik! (Daniel Buren 1974).
We stoppen de NAi-uitgave Nieuw Engagement in onze koffer. We gaan een Fucking Good Art – Berlijn editie maken die we in januari zullen presenteren bij DE PLAYER. Tot eind december zenden we iedere week een Podcast uit met interviews en beelden uit de Berlijnse kunstscene. Op www.fuckinggoodart.nl kun je ons volgen.

^Rob Hamelijnck

Made in Arnhem:
Hoe schept een kunstenaar zijn netwerk

Rotterdam is niet de enige stad waar men deze zomer toont wat plaatselijke kunstenaars en vormgevers bezighoudt. Iets eerder dan ‘Project Rotterdam’ liep in Arnhem tot 18 september het vergelijkbare ‘Made in Arnhem’. Indirect gaf Made in Arnhem ook inzicht in het ontluiken van een ander soort strategie om aan artistieke netwerken te bouwen.

Net als andere genres van menselijk bedrijf gedijt en evolueert kunst bij de gratie van netwerken. Een kunstenaar heeft een kring van mensen nodig: belangstellenden, critici, en vooral andere kunstenaars en kunstwerken om zijn eigen werk te meten en aan te jagen.
Hoe vindt een kunstenaar echter een netwerk? Kan hij dat eigenhandig scheppen? Laten we Rotterdam de rug toekeren en naar Arnhem reizen. De stad is klein. Er is een kunstacademie, maar een fatsoenlijke galerie voor hedendaagse kunst ontbreekt. Arnhem heeft een met zeer bescheiden middelen opererende projectruimte in het Centrum voor Beeldende Kunst Gelderland en de expositieruimte van het grafische centrum PlaatsMaken. De vroegere kunstenaarsinitiatieven Oceaan en Hooghuis zijn al jaren gesloten. Het in 2004 in een voormalige Melkfabriek gestarte initiatief de Melksalon moest begin 2005 de deuren sluiten om plaats te maken voor het gemeentelijke prestigeproject de Modebiënnale Arnhem. Plekken waar netwerken van Arnhemse kunstenaars kunnen ontstaan zijn dus schaars.
In deze wat barre omstandigheden was het initiatief van het Arnhemse Museum voor Moderne Kunst meer dan welkom. Een zomer lang, en dat voor de tweede keer, organiseerde het Museum in zijn eigen gebouw en door de stad verspreid een reeks tentoonstellingen en gebeurtenissen onder de titel Made in Arnhem. De tentoonstellingen lieten zien wat er in Arnhem door beeldende kunstenaars en vormgevers wordt gemaakt en indirect lieten ze ook zien op wat voor manieren Arnhemse kunstenaars en vormgevers aan een cultureel netwerk bouwen.
Wie de meest prominente plek van Made in Arnhem betrad, de ruimtes van het Arnhemse Museum voor Moderne Kunst zelf, kon vaststellen dat de netwerkstrategie van Arnhemse kunstenaars voor een deel nog steeds is gericht op het bestaande kunstcircuit. De hier opgestelde en opgehangen kunstobjecten duidden op kunstenaars die in hun atelier werk vervaardigen om het vervolgens tentoon te stellen in kunstcentra, galeries en musea. Die weg is een weg naar een circuit van kopers, kenners, curatoren en liefhebbers. De betekenis en de waarde van deze manier van werken wil ik hier niet bestrijden. Belangrijker is dat Made in Arnhem ook een andere netwerkstrategie liet zien.
Die andere strategie is gericht op sociale verzameling en interactie tussen kunstenaars en publiek tijdens kortstondige gebeurtenissen in de stad. De gebeurtenissen worden geënsceneerd door samenwerkingsverbanden van kunstenaars. Op die wijze maakten de beeldend kunstenaars Barend van Hoek, Anand Mahabier, Ivonne Zijp, Marcoen Vermeulen, Wouter Bijl, Han Koppers, Joan Desablens, Inge Pollet en Jaap Kroneman samen met de ontwerpers Eddy Wegman, Pier Taylor en Mark Holtman van MINT en schrijver Hanz Mirck een speciaal nummer van het tijdschrift Rucola tijdens de opening van Made in Arnhem. Voor iedere bezoeker van de opening werd ter plekke een individueel en uniek exemplaar van het tijdschrift vervaardigd. Een vergelijkbaar project was Form Precedes Content, een samenwerkingsverband van de beeldend kunstenaars Jaap Kroneman, Elli Slegten en Martin Hendriks, de dansers Lara Harms en Steffie van Leth, musicus Wim Roelfsema en het modeduo Spijkers & Spijkers. Meer zuidelijk in de stad nodigde Stichting G.A.N.G iedere zaterdagmiddag kunstenaars uit om in het kader van Made in Arnhem ad hoc werk te maken en op te treden in het onderkomen van de Stichting onder een parkeergarage aan de Rijn.
Wie zijn kunstgeschiedenis heeft gelezen, weet dat dit alles niet helemaal nieuw is. Maar ‘niet nieuw’ wil niet zeggen dat deze strategie zijn potentieel heeft verloren. Waarom wachten op de uitnodiging van een galerie, een kunstcentrum of een museum en op een ontvangst binnen een kring van kopers, kenners, curatoren en liefhebbers?
Voor een deel van de Arnhemse kunstenaars zal dat wachten lang duren of zelfs vergeefs zijn. Het lijkt praktischer om als beeldend kunstenaar aan de randen van cultuurtempels en op willekeurige plekken in de stad samenwerking te zoeken met vreemde eenden als schrijvers, dansers, modemakers, musici en een toevallig publiek. Als er zoiets is als artistieke vernieuwing dan zijn deze tijdelijke samenwerkingsverbanden een van de mogelijke bronnen daarvan. Het is zwemmen in onbekend water. Wat het oplevert is ook achteraf niet helemaal definieerbaar, maar zeker is dat het isolement van het atelier wordt doorbroken evenals de fixatie op de geijkte patronen van hedendaagse kunstproductie. Kunstenaars scheppen hun eigen netwerk, bereiken een publiek en veroorzaken een tijdelijke walm van doe-het-zelfbeschaving in een stad die wordt gedomineerd door een monocultuur van winkelen, uitgaan, evenementen en projectontwikkeling.
Met dit alles is niet gezegd dat de provinciestad Arnhem bruist. Vooralsnog schimmelt het voorzichtig aan de randen: een nog klein aantal kunstenaars mobiliseert vakbroeders, verwanten en een beperkt publiek. Aardig is dat directeur Max Meijer en curator Joke Alkema van het Arnhemse Museum voor Moderne Kunst voor dat ontluikende fenomeen oog hebben gehad en er in een plaats voor hebben ingeruimd. Met deze duw in de rug is het aan de Arnhemse kunstenaars om de activiteiten uit te breiden. Het wachten is op de verdere uitzaaiïng van kortstondig gistende, nieuwe plekken.

^Peter Nijenhuis


Klodders zaad en rondvliegende uien
Ladyshave–Home edition, 15 Jul - 18 Sep 2005, MAMA Showroom. Met: Monique Benthin, Madeleine Berkhemer, Martin C. de Waal, DJ Chantelle, Jasmina Fekovic & Eddie van der Velden, Risk Hazekamp, Silvia Russel, Hinke Schreuders, Jennifer Tee, Marga Weimans. Curator: Ken Pratt
Maria Patiño is een Spaanse hordeloopster met ballen. Dit is geen grap. Tijdens de Olympische spelen van 1988 werd zij gediskwalificeerd door het IOC omdat ze een Y chromosoom heeft. Toch is zij een vrouw. Vrouwelijk topsporters moeten een medische sex test ondergaan, waaronder een inwendig onderzoek. Wat bleek; Maria heeft in haar ‘labia’ ballen. Niet dat zij dit wist. Haar vriendje verliet haar prompt en ze mocht nooit meer sporten op topniveau. Ze vocht het oordeel van het IOC aan en won. Hermann Ratjen, een lid van de Nazijeugd had zich als ‘Dora’ ingeschreven voor het onderdeel hoogspringen voor vrouwen tijdens de Olympische spelen van 1936. Hij eindigde als vierde – achter drie vrouwen.
Maakt het in de kunstwereld uit of je vrouw bent of man? Kunst is een mannenzaak, altijd al geweest, toch doet vrouwenkunst het tegenwoordig erg goed. Zie je het verschil?
Ladyshave is een samenwerkingsproject tussen Cell Project Space in Londen en MAMA, samengesteld door Ken Pratt (GB), over gender en identiteit: grensgebied tussen mannelijke en vrouwelijke sekse en identiteit. Is dit alleen een vrouwenonderwerp? Zoals wel vaker bij MAMA: goeie titel, interessant thema, een paar mooie kunstwerken, maar wordt niet politiek.
Hinke Schreuders laat 5 geborduurde porno portretten zien van ongeveer 7x9 centimeter, bekend als facials. De rijke dikke witte klodders zaad zijn vakkundig en met plezier geborduurd. Risk Hazekamp, onze eigen Marlboro-(wo)man laat o.a. Mother look what they’ve done to me / a tribute to Amanda Lear zien, een videowerk uit 2001: Dansend meisje met blote ronde buik, mollige benen, en wit schaamlapje. Alles blijft heel discreet. Als zij iets te enthousiast danst schiet het lapje omhoog en een paar schaamhaartjes worden zichtbaar. Een heerlijk moment. Je weet namelijk niet of en wanneer het zal gebeuren. Daarom moet ik wel blijven kijken, als man.
Van Jennifer Tee is een videowerk te zien: Onion Attack, uit 1999. Gekleed in blauwe stofjas speelt ze tennis. Wijdbeens zit ze op de grond, met een koekepan geeft ze de uien die op haar worden afgevuurd een enorme mep. Don’t call me sweetie… It’s bad for your teeth.
Van 28 september tot 2 oktober gaat MAMA naar Preview Berlin, de kunstbeurs voor aanstormend talent.

^RH
www.showroommama.nl
www.cell.org.uk
www.previewberlin.de

Pauzewandelingen #10
Boijmans zou een instituut moeten zijn. Boijmans zou een levend museum moeten zijn. Ik ben voor beide opvattingen. En ik ben zo graag in Boijmans omdat men naar beider opvattingen handelt. Er is niet zoveel theorie en haarkloverij nodig als je naar uiteenlopende of tegenstrijdige opvattingen handelt. Hoe kan het eigenlijk ook anders als de vazen, schilderijen, beelden en stoelen van zoveel verschillende collecties stammen. De kracht schuilt in de diversiteit, of het allegaartje als u wilt. Boijmans is ongrijpbaar. Het hoeft niets anders te zijn dan de collectie verzamelingen die het vanaf het begin was. Voor alles is het dus de taak van de directie om hedendaagse collecties in te lijven, danwel een plekje toe te bedelen.
Tot mijn favoriete uitgaven behoort dan ook het boek 150 jaar Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam – een reeks beeldbepalende verzamelaars. En van dit boek zijn mij de pagina’s 10 t/m 13 het meest lief. De lijst van schenkers bevat veel interessants en levert een genoeglijk avondje naamgeving op. Je kunt er de vrijgevige kunstenaars uit selecteren (Museum Schot Scholte Chabot Van Oord), je kunt er een mooie lijst Duitse achternamen uithalen (Museum Birnbaum Cassirer Götz Wurfbain), je kunt ze op straatnaam rangschikken (Museum Unger Rochussen Van Vollenhoven) of op de toevoeging N.V. (Museum N.V. Stuwadoors Mij. Müller-Progress N.V. Unilever Cordis Europe N.V.). Ik heb die lijst vaak gelezen. Elke naam roept beelden op; bij vele namen fantaseer ik de collectie, ik reis door de werelden van de families die van Boijmans houden. Ook in die zin is het museum een instituut.
Wat zou het mooi zijn om de collecties tot uitgangspunt van de presentatie te nemen. Alle schenkingen van alle zeven collecties Van Vollenhoven bij elkaar of alle schenkingen uit 1989. De herkomst vertelt een verhaal over de burgerij en haar verhouding tot de kunst. En die is per definitie grillig. Daarom dwaal ik door Boijmans. Vanwege de grilligheid. Omdat het eigenlijk een chaos van schone dingen is. En omdat het gebouw wel ordelijk is maar in al zijn stijlen en dienstbaarheden noopt tot een permanent spel om de schoonheid van het soepzooitje uit te doen komen. Welk parcour ik ook verzin, er is altijd wel een nieuwigheidje, een tijdelijkheidje of een reuze vondst, die de chaos van de dingen en de chaos van de ruimten met elkaar verzoent. Dat is de ware aard van Boijmans.
In de oude ronde entree bijvoorbeeld, worden de kokosmatten als sokkel voor cirkelvormige opstellingen van mode of installatie gebruikt. Sla je de gangen rondom de voorste binnenplaats in, die speciaal voor het zilver, de ceramiek en de industriële vormgeving gebouwd zijn dan kan je tegen een seriële opstelling van lege vitrines oplopen waaronder hagedissen vandaan kruipen. Het gaat zo ver in zijn esthetiek dat ik nu twijfel tussen een tijdelijke oplossing van ruimtenood of een opvatting over het instituut van een kunstenaar. Bij het betreden van de derde ruimte van de ommegang kwam ik in een hoekkamer waarvan de ramen afgeplakt waren met blauwe folie. De suppoost lette niet op mij, maar rustte wat en sprak oranje vogels in een kooi toe. Er lagen kussens op de vloer, er hing geen bordje en in de hoek lag een doek om de volière mee af te dekken. Ik nam aan in een nieuwe ontspanningskamer van het personeel beland te zijn. Of zou deze kamer de kinderopvang van de curatoren worden? Voor een tijdelijke toestand, zoals in de gang was het net te zorgvuldig en voor vormgeving net iets te gezocht. Toen mijn oog op een tekst van Yves Klein viel, die zich tegen de vogels keert die het zicht op de blauwe lucht belemmeren, raakte ik in de war. Citaten op de muur behoren tot de kunst. Jammer, heel even was ik in de transitieruimte tussen betekenis en leegte, - of zo men wilt tussen museum en alledag.
^Jan Vermeijden


New! Bookshop SIM-central
The new book and record store SIM-central formerly known as V2_Store, has gone independen and opened its doors on 10 September. In general everything stays the same only the store moved to a new location at Witte de Withstraat 13, Rotterdam, homebase of art gallery & styling centre Roodkapje. This is a short interview with the man behind SIM-central: Hans Beekmans.

Waarom (en wanneer) ben je de V2_bookshop begonnen?
V2 verkocht boeken en muziek alleen tijdens activiteiten en zij wilden een meer permanente uitstalling. Toen ik een open sollicitatie deed kwam het idee voor de nieuwe V2_Store ter sprake. Ik heb toen die kans gepakt. Dat was ruim 6 jaar geleden.
Met hoeveel titels ben je gestart?
We zijn gestart met 100 titels boeken en 180 titels muziek.
Hoeveel titels heb je nu?
Sinds het begin hebben we alle inkomsten geïnvesteerd in het uitbreiden van het aanbod. Nu hebben we zo’n 2000 boeken, en 4000 muziek.
Kun je iets vertellen over je keuzes?
De winkel heet SIM-central: Sound Image Media. De hoofdthema’s zijn Sound Image Media. Daar omheen heb ik een aantal subthema’s waaronder games, politiek, filosofie, animatie, straatcultuur. Van deze thema’s proberen we zowel een theoretisch, een praktijk en cultuur uitdieping te geven. Ik probeer me zoveel mogelijk in mijn keuzes te richten op de meer tijdloze boeken hoewel je natuurlijk met cultuurboeken vooral het moment probeert te pakken. Ik heb geen winkel met een hoge ‘rotatie’. Bij mij mag een boek best een jaartje of 2 in de kast staan. Ik koop ook boeken in die wel eens ouder zijn dan 1 jaar. Gewoon omdat het belangrijke boeken zijn. 
En de muziek?
Met de muziek richt ik me op electronische muziek met een voorliefde voor het experiment van hip-hop (ja; ook in hip hop wordt naast de bling blah, gangsta nog ge-experimenteerd!) via musique concrete, naar genres als microwave, installatie muziek maar ook de meer edgie dance dingen. Van de dansbare muziek is, laten we zeggen, WARP (Aphex Twin) het meest commerciele wat ik verkoop.
Waarom ben je bij V2 weggegaan?
Ik wilde uit het zwarte gat, na 5 jaar daar bivakkeren was het of verhuizen of wegwezen. Begin dit jaar kreeg ik van Roodkapje het aanbod om daar in te trekken en na wat vijven en zessen kwamen we, V2 en ik, er uit dat ik de winkel kon overnemen. Helemaal goed. Ik heb nog een goede relatie met V2 maar ben wel meteen helemaal los van ze.
Ben je blij met de nieuwe winkel?
Zeer blij. Daglicht, begane grond en behoorlijke aanloop helpen daar natuurlijk bij. Ik mag niet klagen.
Wat zijn je contacten in Rotterdam?
Ik werk als programmamaker bij WORM, dus er is sowieso een link met WORM. Daarnaast vult de Wormwinkel mijn collectie goed aan. Zij zijn meer gespecialiseerd in improvisatiemuziek. Ik heb daar weinig tot niks van. Verder zijn er goede banden met Piet Zwart, Berlage instituut en de Willem de Kooning academie. De winkel is vooral buiten Rotterdam bekend, maar dat moet snel veranderen. SIM-central is voor de liefhebber en zij die nieuwsgierig zijn. SIM-central is een beter alternatief voor Donner.
Heb je interessante tips voor ons, kunstenaars? Welke filosofische of theoretische werken moeten we op dit moment absoluut lezen?
Op het moment verdiep ik mijzelf weer eens in Adorno. Tegelijk probeer ik voor de zoveelste keer Deleuze’s Mille Plateaux te lezen omdat er nu een heel goedkope editie te koop is (in het engels), maar het blijft worstelen.
(A Thousand Plateaus is a ‘rhizomatic’ structure composed of ‘plateaus’. The chapters range from discussions of animal behaviour, totalitarianism, and music, red.). Verder ben ik ook begonnen in Experiment: Conversations in Art and Science (Bergit Arends and Davina Thackara - showcases projects, where the disciplines of science and art interact to colour and enhance each other, red.), een echte aanrader!
^RH
www.sim-central.nl


King’s Deconfiture
Reactie op artikel van Hans den Hartog Jager: Joep van Lieshout neemt eigen ideeën op de hak, NRC 16-07-2005. (Tentoonstelling Atelier van Lieshout - Happy Forest, Kröller-Müller Museum, 04.06 – 02.10.2005)

In het stuk van Hans den Hartog Jager in de NRC van 16-07-2005 wordt het werk van Joep van Lieshout aan een grondige analyse onderworpen die niet zo florissant voor de kunstenaar uitpakt. Het werk zou lijden aan onduidelijkheid: is het provocatief, is het maatschappijkritisch of is het eenvoudigweg design? Aan het werk zou kunstzinnige originaliteit ontbreken. Hans den Hartog Jager verwijt de kunstenaar dit beeldende gebrek te maskeren door vrijblijvende prietpraat.
Hier bovenop, en in feite veel venijniger, wordt ook het verwijt opgeworpen dat de kunstenaar een mystificatie zou oproepen over het eigen werk en de kunstenaar zelf, door zich niet duidelijk uit te laten over de precieze bedoelingen en betekenissen van het werk.
Ik zie dit verwijt eigenlijk als het, rijkelijk laat, opperen van een kritiek die in feite aan de kunstkritiek zelf geleverd dient te worden. Joep van Lieshout heeft inmiddels een behoorlijke status waar niemand meer omheen kan. Hij heeft zich door de jaren niet alleen als een succesvol, internationaal opererende kunstenaar ontpopt, maar ook als een koning van het vraagteken. Door aan alle invalshoeken waarmee het werk begrepen kan worden een continue aanpak van ontwijking toe te passen, heeft hij zichzelf en het werk inderdaad ongrijpbaar gemaakt. Maar het verwijt dat hij zijn werk en imago zou mystificeren is een onterecht verwijt. Dit proces van mystificering was niet mogelijk geweest zonder de hulp, zelfs onontbeerlijke hulp, van de kritiek en het gehele veld van de kunsten. De tijdgeest in de jaren negentig dicteerde een verlangen naar de ontheiliging van de verzuilde begrippen: hi-art - low-art, autonome kunst - toegepaste kunst, autonomie - design, diepe gevoelens - oppervlakkigheid, heiligheid - profaniteit. Hierin werkten het veld, kunstenaar én de kritiek naadloos samen. Joep van Lieshout paste hierin perfect en heeft zijn rol met glans vervuld.
Hij heeft er echter altijd voor gewaakt om compleet het schoothondje van dit profiel te zijn; zijn taktiek hiervoor was/is de taktiek van de ‘ongrijpbaarheid’. Alhoewel ik wel begrijp dat Hans den Hartog Jager niet de gehele kunstkritiek vertegenwoordigt, is het flauw om nu dit samenspel tussen de kritiek en de kunstenaar eenzijdig op te zeggen en de bal compleet bij Joep van Lieshout te leggen zonder naar het eigen functioneren te kijken. De kritiek is zelf namelijk al die jaren behoorlijk stil geweest en heeft nagelaten de conceptuele lacunes te tackelen en te bevragen. Dit stilzwijgen was het werkelijke vraagteken (en wellicht een uiting van de crisis in de kritiek).
Het werkelijke kunstwerk van Joep van Lieshout is de strijd met de ‘verwachtingen’ die aan een kunstenaar opgelegd worden, de rol die een kunstenaar in het krachtenveld van de kritiek en het publiek dient te spelen. De Deconfiture-machine die nu op gang lijkt te zijn gezet door Hans den Hartog Jager zou een mooi nieuw beeld kunnen zijn in het oeuvre van van Lieshout. De geënsceneerde en late aanval op een succesvol kunstenaar, ingezet door de kritiek die zelf eerst de kunstenaar succesvol maakte, voor het eigen gemak en conceptuele slagvaardigheid, zou een mooi nieuw element kunnen zijn in het oeuvre. Ditmaal geen machine als aanvulling voor een zelfvoorzienend bestaan maar een (zelf)spot-machine die niet zou misstaan in een goed autarkisch huishouden.
^Jack Segbars


Bruit Rose
HeHe.org: Pollstream. Noise pollution in Rotterdam made visable in an abri of Viacom on corner Witte de Withstraat-Eendrachtsweg (Rotterdam). Ongoing from De Wereld van Witte de With festival (9-11 Sept.) until end of september.

Festivals als exportproduct en City branding van Rotterdam. Na de Red Bull Air Race, Monaco aan de Maas, de Dance Parade en de Wereld Havendagen opent het culturele seizoen met De Wereld van de Witte de With – een soort van Mont Martre aan de Maas – met plenzen bier, een beetje kunst, en heel veel herrie: Flaneren door dé Kunststraat vol ‘rebelse’ evenementen-kunst, om daarna nog even af te pilsen in de Gay Palace. Het succes van deze festivals wordt afgemeten aan bezoekersaantallen, hectoliters bier, en geproduceerde decibels (dB). Om een indruk te geven: natuur 15 dB, verkeer 80 dB, vliegtuig 120 dB, en de pijngrens ligt op 140 dB. Bruit Rose (Pink noise) van HeHe.org (alias Helen Evans en Heiko Hansen), is een interactieve lichtinstallatie dat geluidsvervuiling meet.
Prachtig commentaar. Aankopen!
^RH
www.hehe.org


Art 37 Basel
June 14 – 18, 2006. This year’s Basel art fair included three separate trade events as well as museum shows, private collections, cinema screenings, satellite projects and the possibility to refresh late night excesses with an afternoon swim in the Rhine. Along side the numerous shows and stands was also an interesting array of lecture/discussion events.

The ‘Art Conversations’ program provided daily breakfast-time panel discussions with some of the world’s most prominent artists, collectors, gallery owners and curators. The panel discussion entitled “the Curators Circle, New practices in Curation” featured Massimiliano Gioni (Fondazione Nicola Trussardi), Ruth Noack (Documenta 12), Gilane Tawadros (Founding Director of inIVA) and Nicolas Bouriaud (Palais de Tokyo). The discussion focused on the future of institutional and independent curating, and how the practice has changed in the past 5 years. Ruth Noack’s presentation sketched out two triangular models of the curator’s art world. In the old model a relationship is established between the Maverick, the Canon (the chain of command) and Custodial practice (the unseen practice of the keepers of art). The new model consists of Relation-ality, Place and Public. The benefit here being more emphasis is placed on education and active engagement with the public. Massimiliano Gioni countered saying there was more to be done in the field of curatorial practice than mimic institutional models. For Gioni the notion of the independent curator was a myth, thus the question of institutional dependency needed to be dealt with creatively by curators. Had there been time for audience questions it would have been good to know how this idea could be put to use.
One of the most popular talks was an interview by Hans Ulrich Obrist with the inventor of LSD, Dr Albert Hofmann. The 99-year-old doctor recalled how he discovered what he refers to as his “problem child” - LSD. In 1938 Doctor Hofmann was searching for a drug that helps blood circulation by testing extracts from ergot, a fungus that grows on Rye. One of the extracts tested was designated LSD-25 but it didn’t seem to have any medical qualities specific to his research. 5 years later in the spring of 1943 Hofmann began to re-synthesize the substance. One day he had to suddenly stop working due to an overwhelming feeling of dizziness and drunkenness. Convinced this had been caused by the LSD-25, the following week he tested himself with 250 micrograms – five times the recommended dose. After experiencing a disturbing sequence of visions he came round the following day and realized he had synthesized a strong psychoactive drug that induces hallucinations. Doctor Hofmann recalled meeting Aldous Huxley in Zurich in 1961. Huxley informed him that he had based the “Moksha” drug (Sanskrit for “release”) in his book Island on Hofmann’s invention. He also told of how Huxley took LSD on his deathbed. When asked about the art he liked at the fair Hofmann was philosophical replying, good art was about possession and not property. The root of the word possession is related to the idea of sitting or allowing an object to physically hold you, whereas property was a legal term for something that is owned.
Two of works reflecting this statement could both be found in the Art Unlimited section of the main fair. Gianni Motti’s “Broker” displayed a real life, suited broker seated in a waist high cube cage coming from the wall. Sitting on the floor he ignored passers by, many of whom seemed delighted to see this imprisoned figure of power and finance. Marijke van Warmedam’s “Met losse handen” appears to pay homage to Hofmann’s famous bicycle ride, when he first self experimented with LSD in Basel. A looped 35mm film projection shows a cyclist’s view from a bike looking at the ground. As your vision pans up, you see a flat polder road. Continuing to rise your view elevates above the trees before slowly returning to a cyclist’s view; momentarily elevating the viewer to a birds eye view the film generates a longing to be lifted from the world.
^Jason Coburn


Cultuurplan 2005–2008•Hoe het geld is verdeeld:*

Kunsthal
Wereldmuseum
SKVR
Locus010
Schouwburg
Jeugtheater Hofplein
1.417.500
31.250
9.500.000
200.000
404.000
1.000.000
Poetry Int.
OT
Rotterdam Festivals
RO theater
Witte de With
WORM
200.000
1.050.000
384.000
2.300.000
298.000
200.000


^* bron: Rotterdams Dagblad


Call your ex / Quit your Job
Juli: Eveline Visser La Promesse / September: Irwan Ahmett Change Yourself, door curator Reinaart Vanhoe. Museum Van Nagsael, Botersloot 40, dag en nacht geopend en iedere maand een nieuwe tentoonstelling.

La Promesse, de Belofte, is de titel van een wit gekalkt marineschip van een paar meter hoog en ongeveer 50 meter lang. Meters lange witte repen papier hangen van het schip naar beneden de zaal in. Hierop staan gekaligrafeerde teksten die ons LOVE en MONEY beloven, en er wordt ons in geheimtaal , of liever onzin-tekens, nog meer beloofd.
Eveline zegt geobsedeerd te zijn door teksten die ze op straat ziet, als beeld en als tekens die een begin kunnen zijjn om de dingen te verklaren zoals ze zijn. Ik geloof er niks van! Ik denk dat zij een heel ander thema heeft, minder gericht op betekenis en meer op materiaal, het combineren van verschillende media: schilderkunst / fotografie / sculptuur / architectuur (model) / wonderlijke onverwachte associaties / het plezier en de liefde van het maken / schenden van de fotografische ruimte door er overheen te schilderen... Dat soort zaken. Zaken waar te vaak te weinig aandacht aan wordt besteed.
Nog een tentoonstelling: Call your ex/ Quit your Job / Tell the Truth / Reduce your Ego. Irwan Ahmett heeft ronde blauwe stickers met witte tekst op de muren en grond van het museum geplakt die ons een opdracht geven. Een beetje flauw, maar met smaak gedaan. Museum van Nagsael moet je iedere maand eens langslopen.
RH
www.at149st.com



Schipper en schilder Maja Zomer


FGA#11 heeft bijdragen van: Jason Coburn, Maja Zomer, Rob Hamelijnck, Marieke vd Lippe, Peter Nijenhuis, Steve Rushton, Jack Segbars, Jan Vermeijden


Great dead artist makes bad work shock

Project Rotterdam Dag, Saterday sept. 17, museum Boijmans: Bik Van der Pol:Book presentation / 7 films by Gordon Matta-Clark. / Ronald Cornelissen: film choice ‘American Movie’ ) / Aleksander Komarov / The Buggers: Roel van Duyn meets John Sinclair & music performance Hugh Hopper en Mark Hewins.

I visit the Boijmans for the launch of the excellent new Bik Van der Pol book. To coincide with the event BVdP show a series of films by Gordon Matta Clark. In the first, Fresh Kill (1972), Matta Clark drives his old van to a landfill sight where two big diggers smash it to pieces and bury it in the rubbish. This is the sort of thing you’d expect from Matta Clark, he’s the guy who dismantles things, cuts things up, makes holes in things and buries them. In this reviewer’s opinion Fresh Kill confirms Matta Clark’s reputation as the pre-eminent burying artist of the 20thC.
The second film Open House (1972) shows a structure constructed by Matta Clark in the New York street, it comprises three corridors connected by a series of doors which run along each corridor. The structure has no roof. People start to play and perform in the structure. For 40 minutes we see people mugging to the camera, waving and climbing over the structure like kids in a play ground, opening and shutting the doors as if in an unscripted farce, beardy guys and women in kaftans loon about in the joyful, innocent twilight of their hippidom. All these arty characters (oh look, there’s Vito Acconci) are filling in the redundant time of funny faces and inconsequential actions – farting about in the presence of the camera in way people used to before the camera became ubiquitous.
FGA’s editor, Rob, has appeared behind me. He is shocked by all this – this isn’t the Gordon Matta Clark that we know from the densely packed pages of October magazine, this isn’t Mr Institutional Critique at all! And the next film up, Clockshower (1974) takes another swipe at knocking old Gordon off his perch.
Here Gordon climbs to the top of a clock tower. He’s dressed in a black fisherman’s raincoat that covers a black leotard, the kind of garment that the mime artist Marcel Marceau might wear. GMC ties himself to the clock face and, taking water from a hose that’s fed up the tower, starts to wash and shave. It’s inspired by that movie by Harold Lloyd where he’s hanging off the hand of a similar clock. The overall effect of all this dressing up and getting wet is… well, it’s kind of silly, daft, student pranksterish.... One might redeem it by saying something like: “well, it’s kind of surreal”… but even then it’s the sort of film the surrealists would have made when Luis Buñuel had a dentists appointment and couldn’t make the gig (and we must also always remember what the artist Victor Mount said [paraphrasing AA Gill]: “Brass bands are for people who don’t understand music, science-fiction is for people who don’t understand literature and surrealism is for people who don’t understand art.”)
The last Matta Clark film I saw at the Boijmans, I had to leave early, is one of the well known ones, the one where Matta Clark performs the star turn of splitting a house, so we’re back to what Gordon does best of all (second to burying that is), making holes in things.
Clockshower and Open House might make the special features section when the GMC DVD comes out. And, if you happen to be a crap artist you can take some comfort in the knowledge that, sometimes, even the greats are just like you.

^Steve Rushton, 22/9/05
www.queensmuseum.org/exhibitions/ mattaclark.htm


Deze zomer was van de volgende kunstenaars werk te zien in Rotterdam.

unit / Erik v Lieshout • Adrian Piper • Aleksander Komarov • Aletta de Jong • Alex da Silva • Alexandra Roozen • Allan Sekula • Andrea Fraser • Andy Metscher • Antistrot • Arjan Smeulders • Arjen de Jong • Arjen van Krieken • Atelier Van Lieshout • Azra Aksamija • Babak Afrassiabi • Bas Princen • Bas van Beek • Ben Zegers • Bertjan Pot • Bik Van der Pol • Bruno Gironcoli • Charlotte Schleiffert • Chris Kabel • Crimson • Daan van Golden • Dan Graham • Dirk van Lieshout • DJ Chantelle • Dorit Margreiter • Dré Wapenaar • Dwight Marica • Elke Krystufek • Ellie Uyttenbroek & Ari Versluis • Ernst Caramelle • Evelien de Jong • Fareed Armaly • Florian Pumhösl • Fons Lutz • Frank Bruggeman • Franz West • Friedl Kubelka • Fucking Good Art • Gerco de Ruijter • Gerhard Rühm • Gordon Matta-Clark • Gottfried Bechtold • Hans Haacke • Hans Hollein • Hans van bentem • Hans Wilschut • Harun Farocki • Heimo Zobernig • Hella Jongerius • Henk de Looper • Henri Lammers • Hinke Schreuders • Huib Nederhof • Isa Genzken • Jasmina Fekovic & Eddie van der Velden • Jason Coburn • Jean Marc Spaans • Jeanne van Heeswijk • Jennifer Tee • Jeroen Jongeleen • Joost van Gorsel • Joris Rockx • Jos van der Meulen • Jurgen Bey • Lara Almarcegui • Libia Pérez de Siles de Castro & Ólafur Árni Ólafsson • Lidwien van de Ven • Loréne Bourguignon • Madeleine Berkhemer • Maja Zomer • Marc Bijl • Marga Weimans. • Maria Eichhorn • Marjetica Potrc • Martha Rosler • Martin C. de Waal • Mary Kelly • Mathias Poledna • Mels van Zutphen • Melvin Moti • Merel van der Weij • Michael Schuster • Milou van Ham • Monique Benthin • Niki van Strien • Norbert Brunner • Olga Russel • Pablo Ziccarello • Peter Weibel • Peter Hofland • Philippine Hoegen • Rainer Ganahl • Ramzes de Haas • Richard Kriesche • Richard Trifunovic • Rik Davids • Risk Hazekamp • Robert Rosenau • Ronald Cornelissen • Sanja Ivekovic • Saskia Dekker • Silvia Russel • Sophia Tabatadze • Spacemaker (pseudoniem Aad Stierum) • T, (©), H & M • Telcosystems1 • The Buggers • Tiina Mielonen • Toine Horvers • Tomas Saraceno • Tonio de Roover • VALIE EXPORT • Versluis en Uyttenbroek • Walter Pichler • Wieki Somers • Wietse Eeken • Willem de Roon •

^RH

Gemist / Verwacht!

Cineboards 2005 vierde editie 19 aug. – 10 sept. Op de gevel van de Pathébioscoop waren van zonsondergang tot 2 u ’s nachts films te zien van vijftien Nederlandse kunstenaars. Cineboards is een initiatief van Noud Heerkens.

Karlssons Kabinet
Vlinderstraat 1 R’dam.
Op uitnodiging laten kunstenaars en ontwerpers hun verzamelingen zien. Karlssons Kabinet is een vitrine die vanaf de straat is te bezichtigen. Programma: 5-19 september, Felix Janssens / auto folders, 19 september – 3 oktober, Bik van der Pol / ansichtkaarten en bergen, 3 oktober – 17 oktober Frank Bruggeman / Strange botanica, 17 oktober – 31 oktober Aletta de Jong / Tape.

Off Screen / Zaal de Unie
Vrijdag 30 september.
Met Nanouk Leopold / Joris Holtermans / Sandrijn van der Horst / Martin Poiesz / Jeffrey Salomonson / Joyce Hooijmans en Bas Schrier / Carolien Bijvoet en Herman den Brinker / Marieke vd Lippe. Presentator: Christiaan van Schermbeek.

HWW-Exhibition # 1, Het Wilde Weten Projectspace, Robert Fruinstraat 35.
Sunday Sept. 11, PIRATE ART: truly, truly false! Recent art from Chile.
www.testigoocular.org

WORM cinema
Woensdag 27 september, 20.30 UUR, op de zolder van ’t nieuwe WORM-pand (VOC-gebouw). Filmofiel Jack Stevenson: ‘after this filmprogram you will believe things you didn’t believe’. Georganiseerd door Annemiek Engbers. Binnenkort start zij ook: Cinema Illegaal, een ongeautoriseerd filmprogramma met illegaal gecopieerde films. Je moet wel eerst lid worden.

De Vrije Schuur
30 sept. – 2 okt. Punt uit. Deelnemers kregen de onmogelijke opgaaf de punt te verbeteren. De Vrije Schuur: Arnold Schalks, Bloklandstraat 151a.

Hangende tuinen
De Salon, te gast bij Observatorium, Volmarijstraat 114. 23 /24 /25 september.
Vijf kunstenaars maken werk op de muren van het kantoor van het Observatorium. De Salon is een initiatief van Tamar de Kemp en Maartje Berendsen.


Wat moet een museum met de politiek en wat moeten wij met een museum?

Debat: Monopolis / Antwerpen Over de kracht en onmacht van kunst in relatie tot de stad. Witte de With, 9 sept.
Debat: Een lokale paradox. Hoe internationaal is het Rotterdams kunstklimaat? Rotterdamse Kunstas en de problemen van een Nederlands kunstklimaat. Georganiseerd door RKC, dinsdag 13 sept. Boijmans Van Beuningen.
Medy heeft, anders dan Rick (‘Kunst als Confrontatie’) geen ideeën over waar de kunsten over zouden moeten gaan. Medy citeert Camus en Balzac: Wat is dan kunst? Niet iets simpels, dat is zeker. En omringd door het geschreeuw van zoveel mensen die hun uiterste best doen om alles te simplificeren, wordt het nog moeilijker om haar te beoefenen. Enerzijds wil men dat het genie luisterrijk en solitair is, en anderzijds wordt hij gesommeerd te zijn als iedereen. Helaas is de werkelijkheid complexer!’
En Balzac drukte dit in één zin uit: ‘Het genie is zoals iedereen en niemand is zoals hij.’ Zo is het ook met de kunst, die niets is zonder de werkelijkheid. Maar zonder kunst stelt ook de werkelijkheid weinig voor. Haar politiek voorbeeld is Thorbecke die in 1862 weigerde in te gaan op de inhoud van en te oordelen over de kunsten: Thorbecke sprak: ‘De regering moet zich hoeden voor alles dat eigen ijver en inspanning kan verlammen of doden. Ik zal nooit zuinig zijn als blijkt dat er hulp nodig is voor de ontwikkeling van kunst. Maar kunstenaars materieel voordeel geven, is geen bescherming.’
Concreet: De regering schept randvoorwaarden, onderwijs, musea, jeugd en aankoop / tonen van nieuw werk.
Beleid en de beoordeling (Raad voor Cultuur) zijn van elkaar gescheiden. In de Cultuurnota staat wie en wat elke vier jaar geld krijgen.
Thorbecke vond dat de kunstenaar, net als iedere ander, zijn of haar inkomen op de markt moest verdienen. In vorige cultuurnota’s waren inkomenseisen aan kunstenaars en bezoekerseisen van instituten ‘not done’. Dat verandert. Medy ziet individuele subsidies als (tijdelijke) investeringen naar economische zelfstandigheid, maar subsidies behoren schenkingen, sponsoring en het mecenaat te zijn.

Maar wat moeten die musea dan? Twee debatten hadden min of meer dit onderwerp, een in W.d.W. en een in B.v.B.
Mij lijkt Medy’s visie voor een kunstinstelling ideaal, eigenlijk zegt ze: Jullie zijn belangrijk, voor jullie heb ik geld over. Zeg mij, wat is je concept, ik zal luisteren (en ook nog iets met bezoekers aantallen). In kunstenaarstermen krijgen zij redelijk eenvoudig lange termijn werkbeurzen (terwijl als ik Medy goed begrijp die voor de kunstenaars juist verdwijnen), maar moeten zij net als wij artistiek en maatschappelijke inhoud kunnen omschrijven.* Dus komen er uitspraken als: Het tonen van de scherpte van individuele zeggingskracht, de andere verhalen van de stad vertellen, het museum een stiltekerk. Voor de directeuren blijft de kunstenaar de basis, wat betekent dat als er geen multicultureel, dan wel geen sociaal-maatschappelijk artistiek aanbod is, zij dat verder ook niet kunnen helpen. Het probleem is dat museumdirecteur en politicus andere talen spreken, het zoeken is daarom naar een tussen debat, waarbij het instituut de visie heeft en de politiek overtuigt van de noodzaak van bestaan. (Zoals festivalbureaus dat al lang fantastisch kunnen: Vliegtuigen, auto’s, naakte pillenslikkers door de stad, Rotterdam zegt: Cultuur, hoera!).
Artisticeren, als dat een woord is, van de politiek is taak en noodzaak. (Maar moet Medy daar subsidie aan toekennen, en wie krijgt dat dan?)
Jeanne van Heeswijk vindt de Rotterdamse instituten zelfgenoegzaam. Bekendheid verwerf je hier pas op het moment dat je internationaal scoort, de buttplug komt uiteindelijk in de museumtuin. Tussen de instituten ontbreekt conflict en interesse, maar wel is er een enorme hoeveelheid discussies over hoe/wat/waarom instituut/politiek. Sjarel heeft zijn stadsredactie Sjarel’s Angels (ook wel Ex’K3 genoemd) om het contact met de stad te verbeteren. Thomas wil meer geld om jonge kunstenaars met een laptop binnen te krijgen die dan kunnen gaan communiceren. (‘Ik heb al een laptop en communiceer al, reageerde een meisje, maar jong was ze niet). Ook wil hij meer geld voor multi-media. Hans Maarten begrijpt dat niet. Beeldende kunst heeft zich juist opgeheven door deze alles-mag-multi houding. Kunstenaars eigenen zich alle disciplines toe, maar kijken louter naar elkaar. Zelfgenoegzaam zitten ze op hun fusion-kunsteiland. Zijn er misschien niet teveel instellingen in Nederland voor het aantal mensen, wordt Jeanne gevraagd, maar die is ingedut. Bovendien hebben we allemaal een consumptiebon gekregen van het museum. Debatteren moet wel Rotterdams gezellig blijven.

^Marieke van der Lippe
*De werkbeurs-vragen:
-Wat zijn uw belangrijkste
tentoonstellingen/publicaties? -Wat is uw motivatie? -Wat zijn uw plannen? -Licht uw werk inhoudelijk toe.


Zonder Label
Rotterdam modestad, 10 sept.— 9 okt. ’05
Pimp my kleding. Customizen van kleding, is dat nog steeds het summum in de mode? International trendforecaster en educator Lidewij Edelkoort voorspelt  dat ‘de Arts & Crafts beweging weer terug is bij design. Spartaans minimalistisch nihilisme! Engagement - politiek bewust!’. ‘Ontwerpers willen het modernisme opnieuw uitvinden’, denkt zij. Doe er je voordeel mee.

^RH

Found Review #2
Museum voor Moderne Kunst Arnhem 14-06-05   
De collectie realisten op de omloop is van zeer grote kwaliteit. Mooie schilderijen. Ik ben blij dat ik ze nu eens in het echt kan bekijken. Zeker de Schumachers. Ook Made in Arnhem daar zijn mooie dingen bij. De video-projectie van de man die van trap valt, top!

^P.van Eunen, Amsterdam

Colofon
Fucking Good Art -Rotterdam is een initiatief van Rob Hamelijnck.
FGA verschijnt onregelmatig in gedrukte editie, maar is altijd te lezen op www.fuckinggoodart.nl.
FGA wordt door ons verspreid, en is ook gratis verkrijgbaar bij boekhandel Van Gennep, XX Multiple galerie, De Unie en Wormwinkel, bij de balie Witte de With/TENT. in Rotterdam en bij de tentoonstellingsplekken waarover geschreven wordt.
Redactie - Rob Hamelijnck en Nienke Terpsma
Typografie - Nienke Terpsma
website Catalologtree.net
druk - De Boog
papier - La Gazzetta dello Sport
foto Maja Zomer: Maja Zomer
^